De Almelosche Vleeschwaren en Conservenfabriek Firma B.L. Buijvoets werd eind 19e eeuw opgericht door Bernardus Lambertus Buijvoets, geboren 1845 in Ootmarsum.
Het bedrijf dat vele tientallen jaren onder die naam in Almelo heeft bestaan was de Almelosche Vleeschwaren en Conservenfabriek Firma B.L. Buijvoets, later kortweg BLB. Het bedrijf werd eind 19e eeuw opgericht door Bernardus Lambertus Buijvoets die op 25 september 1845 in Ootmarsum werd geboren als zoon van Johannes Gerardus Buijvoets, koperslager te Ootmarsum, en Aleida Maria Broekhuis.
In 1882 trad hij in het huwelijk met Wilhelmina Johanna Hendrika Molmans. 0p bescheiden wijze startte Bernardus Lambertus (Ben) een vleeswarenfabriekje aan de Eerste Wierdensedwarsstraat, waar in die eerste periode Westfaalse hammen werden gezouten.
In het begin van de 20e eeuw werd ook een winkel geopend in het pand Grotestraat 101, naast de comestibleswinkel van Schaake, waar tegenwoordig de herenmodezaak van Jo Jansen is gevestigd.
Bijgaande foto van de winkel van B.L. Buijvoets in de Grotestraat 101 is waarschijnlijk gemaakt in 1925.
Vaag is nog Arnold (Nol) Buijvoets te zien achter de toonbank. De persoon in de deuropening is waarschijnlijk een werknemer, Helaas werd de gevel van het fraaie art-nouveau pand bij latere verbouwingen ernstig aangetast, zoals dat trouwens ook met tal van andere panden in de stad is gebeurd.
<= Door op de foto te klikken wordt deze vergroot weergegeven.
Inmiddels was het assortiment sterk uitgebreid door de fabricage van diverse andere vleeswaren en worstproducten. Het vlees werd veelal rechtstreeks bij de boeren gekocht op de Almelose vleesmarkt waarna dan in de eigen rokerij boven een vuur van beukenhout de hammen werden gerookt totdat ze als eindproduct gereed waren voor de verkoop. Dat pekelen en roken van het vlees had niet alleen als doel om de smaak te verfijnen, maar was ook onmisbaar om de houdbaarheid te verhogen. In die tijd bestonden er nog geen koelkasten zoals tegenwoordig.
|
In de archieven van Ellis Island, het beroemde immigrantenregistratiekantoor in New York, zijn van hem inreisformulieren bewaard gebleven uit 1909, 1910, 1911 en 1914. Tot aan de verkoop van het bedrijf in de jaren tachtig van de 20e eeuw bleef men zaken doen met de familie Hinsch op Hoboken in New York. De zaken namen steeds meer in omvang toe en in 1919 werd de fabriek uitgebreid en een stoomketelhuis gebouwd. Vele verbouwingen en uitbreidingen volgden. Ben Buijvoets overleed in 1924. |
 Kwitantie uit 1926 van de Almelose Vleeschwaren en Conservenfabriek Firma B.L Buijvoets.Door Jan Buijvoets uit Heemstede aangekocht op een internetveiling. |
|
|
Zijn twee zonen, Jan en Nol, traden bij hem in het bedrijf, waarbij vooral Jan grote ondernemingszin tentoon spreidde. Reeds in 1909 legde hij contacten in Amerika voor de levering van vleesproducten van het Almelose bedrijf. 
Een foto van het gezin van Johannes Gerhardus (Jan) Buijvoets (zoon van de oprichter) en Maria Helena (Marie) van Dusseldorp van rond 1947 met v.l.n.r staand; Hans, Theo, Nol, en Ben en zittend Willie, Lenie, vader Jan, moeder Marie en Mieke.In 1938 werd de bedrijfsnaam veranderd in BLBuijvoets junior.vleeswarenfabriek.NV nadat Jan Buijvoets een samenwerking was aangegaan met Henk Koersen van de firma Koersen uit Bathmen (een dorp bij Deventer).
In 1960 had het bedrijf aan de Wierdensestraat 80 werknemers in dienst en stond het bedrijf aan de vooravond van een enorme groei die mogelijk werd gemaakt nadat het bedrijf vanwege de bouw van de tunnel in de Wierdensestraat na lange onderhandelingen met de gemeente een stuk grond kreeg aangeboden op het industrieterrein Turfkade. Op dat moment werkten er reeds 250 personen. Het grote artikel van Buyvoets was destijds ham in blik, waarvan de productie voor een groot deel werd geëxporteerd naar de V.S. nadat dat ook al reeds vanaf plm. 1948 naar Engeland gebeurde.
Deze reclame voor de fabriek ontvangen via Facebook
Documentaire over het verwerkingsproces in de fabriek
Het Historisch Centrum Overijssel heeft op Internet een documentaire geplaatst met als titel: Waar de varkens blijven?. In detail wordt het hele productieproces van de vleesverwerking getoond. Omdat het nog een stomme film is wordt met tekstbordjes het proces toegelicht
Naar de website om de film te bekijken
De fabriek aan de Wierdense straat circa 1950
Productpresentatie 1964
De foto van deze productpresentatie hangt momenteel in het kantoor van Aert Buijvoets, achterkleinzoon van de oprichter. De fles wijn op deze collage is een grapje van zijn vader Theo Buijvoets. De houdbaarheid van de midwinterhoorn heeft de tijd overleefd en hangt momenteel thuis bij Aert.
|
Voor de aanleg van een tunnel onder het spoor stond de fabriek in de weg en de gemeente bood de eigenaar een nieuw terrein aan bij de Turfkade. In 1965 werd gestart met de nieuwbouw voor de fabriek naar een ontwerp van architect L. Mensink uit Olst. Twee jaar later, in augustus 1967, vond de overheveling plaats van de Wierdensestraat naar de Turfkade. Een maand later werd de oude fabriek definitief gesloten en daarna afgebroken. Ongeveer op dezelfde plaats als de oude fabriek is later de Yunus Emre Moskee gebouwd. |
De oude fabriek aan de Wierdense straat circa 1960.
De nieuwbouw was gevestigd aan de Turfkade nr. 37, tegenover de sluis bij Aadorp. Later werd de naam Turfkade veranderd in Suisweg 5-7.
Het bedrijf was inmiddels uitgegroeid tot een fabriek met 300 werknemers
De directie werd op dat moment gevormd door Ben Buijvoets en Engst Koersen.
Ben Buijvoets is de kleinzoon van de oprichter en zoon van diens opvolger Jan Buijvoets.
Ben zou tot zijn overlijden in 1978 directielid blijven en is in de loop der tijd evenals zijn vader verschillende keren afgereisd naar de Verenigde Staten.
Engst Koersen is de zoon van Henk Koersen waarmee Jan Buijvoets in 1938 een samenwerking was aangegaan.
Bij de bouw van de nieuwe fabriek was sterk rekening gehouden met de exportmogelijkheden die de EEG bood en wist men ook in België een marktaandeel te verwerven. De nieuwe fabriek aan de Turfkade werd de modernste van zijn tijd in Europa. Naast productielijnen voor ham in blik was er ook een worstfabriek. Voor de bouw moesten vanwege de bodemgesteldheid eerst 1100 heipalen de grond in worden gebracht. De bebouwde oppervlakte bedroeg 6000 m2, terwijl er nog grond was gereserveerd voor mogelijke latere uitbreidingen.
Krantenartikel juli 1967
Klik op de krant om deze volledig te zien.
Makkelijker is het om onderstaande 'vertaling' te lezen
AlmeloGedurende de gehele maand augustus zal geleidelijk de overheveling plaats hebben van Buyvoets' vleeswaren en vleesconservenfabriek naar de nieuwe fabriek aan de Turfkade: een ruim, ultramodern ingericht bedrijf dat volgens een deskundige tot een der modernste van West-Europa kan worden gerekend en waarvan de inrichting en produktiewijze boven de eisen staan, die door de EEG worden gesteld aan een fabriek in deze sector.
Buyvoets zal aan de Turfkade beginnen met de produktielijnen voor ham in blik en daarna de worstfabriek in werking stellen.
Naar verwachting zal het oude bedrijf aan de Wierdensestraat in september op slot kunnen worden gedaan.1100 heipalen nodig
Reeds in oktober 1965 maakten we melding van het begin van de nieuwe bouw aan de Turfkade door het aannemingsbedrijf Th. Obdeijn en Zonen n.v. te Heeten, naar een ontwerp van architect L. Mensink uit Olst.
Met de bouw, die volgens een zogenaamde open begroting plaats had, is een bedrag van ongeveer f 2,8 miljoen gemoeid geweest. De aanschaf van technische installaties (stoomketels, koelinstallaties) vorderde f 1,2 miljoen.
Vanwege de bodemgesteldheid moesten eerst 1100 heipalen in de grond worden 'gestuwd'. Van de totale oppervlakte van het terrein, 26000 m2, is 6000 m2 bebouwd; de rest is gereserveerd voor een toekomstige uitbreiding, die aan alle zijden van het fabrieksgebouw, met zijn inhoud van 25000 m3, mogelijk is zonder storing van de produktie.
Het kantoor, met kantine en kleedruimten, bestrijkt 'n oppervlakte van 1000 m2; ketelhuis plus magazijnruimte hebben dezelfde oppervlakte; de produktieruimte is 4000 m2 groot.
Wie deze moderne industrie fabriek doorwandelt - er werd nog hard gewerkt aan allerlei zaken - kan zich voorstellen, dat de huidige directeuren, de heren B.L. Buyvoets en E.J.M. Koersen, trots zijn op hetgeen is bereikt in deze industrie, door een zeer moderne lay out, door de doelmatige indeling, het gebruik van moderne materialen, waardoor een kwaliteit kan worden afgeleverd, die op de buitenlandse markt een prima naam heeft, ondanks de concurrentie.Om technische bijzonderheden over de fabriek te noemen:
Alle daken zijn geisoleerd dank zij mefriet; de lichtkoepels zijn dubbelwandig. In diverse ruimten mooie witte tegels; vloeren van veredeld beton in enkele afdelingen. Nieuwe pasteuriseer- en steriliseerketels en pe naar een idee van de heer A. Buyvoets, die de technische leiding van het bedrijf heeft. Een ruime gekoelde opslagruimte met een temperatuur van 6 graden. Een worstfabriek met een centrale bediening.
Een bakkenwas-machine, die alle gebruikte bakken weer brandschoon aflevert. Een uitstekend ingerichte drain-ruimte (bij de pekelruimte), die ertoe dient een goede zoutverdeling te krijgen, waarna de ham wordt klaar gemaakt voor de inblikkerij.
Een droogkamer met een volledige, moderne air conditioning; 'n grote vleesbewaarcel, waar de temperatuur 5 graden onder nul is. Vacuumpompen, perspompen. Twee moderne ketels voor de stoomlevering, die automatisch zijn en voor welke aardgas als brandstof wordt gebruikt.Goede produktielijn
Maar elke modern ingerichte afdeling ligt zo economisch in de gehele planning, dat een vloeiende produktielijn mogelijk is. Er is niets nagelaten om de doelmatigheid der aansluitende afdelingen zo hoog mogelijk op te voeren: 'n knap staaltje van bedrijfsarchitectuur waarvan de gemoderniseerde rokerij een sprekend staaltje is.
De N.V. Buyvoets, die in de huidige vorm dateert van 1938, toen de firma Buyvoets Almelo en de firma Koersen uit Bathmen de handen ineen sloegen, werkt momenteel met 250 à 260 man personeel en deze getallen spreken, wanneer men zich realiseert, dat er tien jaar gelden in de zaak aan de Wierdense straat 70 à 80 werknemers hun brood verdienden.
Buyvoets was enkele jaren geleden al bezig met het zoeken naar een nieuw terrein, maar er is gewacht hoe de onderhandelingen met de gemeente, in verband met tunnelbouw zouden verlopen.
We hebben over deze zaak reeds uitvoerig geschreven.
Toen de gemeente Almelo het terrein aan de Turfkade aanbood heeft de n.v. dit geaccepteerd.
Het grote artikel van Buyvoets n.v. is ham in blik, waarvoor in de V.S. en in Engeland een goed afzetgebied is verkregen, al zijn er plannen de binnenlandse markt uit te breiden.
Bij de nieuwbouw is zoals opgemerkt in sterke mate rekening gehouden met de EEG markt en met de binnenlandse markt. Buyvoets is bijv. al geruime tijd bezig met te opereren op de Belgische markt.
Exporteren heeft de n.v. al lang gedaan; in de jaren twintig begon reeds de uitvoer naar de V.S. en vanaf plm 1948 kon in Engeland een afzetmarkt worden opgebouwd, ondanks de concurrentie van Joegoslavie, Denemarken en Polen.
Handhaving van een eerste kwaliteit is stellig een factor geweest, die tot de broei van deze oude Almelose industrie heeft bijgedragen: een industrie die de enige is in Nederland welke nog de originele Westfaalse hammen produceert.Zo begon het
Grootvader Buyvoets is op bescheiden wijze begonnen aan de Eerste Wierdense dwarsstraat met een vleeswarenfabriekje, waar hij de Westfaalse hammen zoutte. De produktie werd later uitgebreid met de fabricage van diverse vleeswaren, die in de eigen winkel aan de Grotestraat werden verkocht. Oud Almeloërs herinneren zich misschien nog, dat die winkel gelegen was naast het pand, waarin de firma Schaake is gehuisvest.
Grootvader Buyvoets moet op de Almelose vleesmarkt, die jaren lang van betekenis is geweest, een bekende zakenfiguur zijn geweest, want hij kocht regelmatig de verse hammen van de boeren.
De oude rokerij met het houtvuur van beukenafval en met de hammen aan een touwtje, is een anachronisme geworden, maar in principe is ook in de gemoderniseerde rokerij nog altijd het houtvuur een onmisbaar attribuut om de fijne smaak te krijgen.
Directeur Koersen herinnert zich nog heel goed de hammenzouterij van zijn grootvader, die in de Dortherhoek, bij Bathmen stond. Des winters werd er gezouten; des zomers werkte het personeel meestal op de eigen boerderij.
Zo is het begin geweest in een tijd, waarin men ondanks eenvoudige bedrijfswerkmethoden, maar met veel moeite een bestaan heeft opgebouwd, waarop de nieuwe generatie kan voortwerken.
Als de pioniers nu eens een kijkje konden nemen in het laboratorium, in de 7 meter hoge rokerij, de 12 ? meter rooktoren en het grote ketelhuis, fabrieksdelen die boven de laagbouw uitsteken, zouden zij zich misschien afvragen hoe zij op hun wijze het zo lang hebben kunnen volhouden.
De kantoorruimten en de afdelingen voor het personeel (wasinrichting, kleedopbergkamer, waar droge lucht doorheen stroomt, zodat nat goed opdroogt), kantine met stoeltjes, die onder het tafelblad kunnen hangen, e.a. zijn ruim en licht.
Aan de voorzijde bij het kantoor is een mozaiek van de Deventer kunstenaar Willy Zandvliet aangebracht en het kleurengamma doet weldadig aan tussen de kleurechte gebakken gevelsteen (waalformaat). De voorstelling symboliseert een samengaan van elementen, die heilzaam zijn.
Een goed symbool voor zo'n moderne, bloeiende industrie.
Toenemende concurrentie op de wereldmarkt maakte het in de jaren tachtig noodzakelijk dat het bedrijf in zijn geheel werd verkocht aan Van der Laan vleeswarenconservenfabrieken in Leidschendam, die er haar hoofdvestiging van maakte.
Familiebedrijf van der Laan
Het familiebedrijf werd in 1929 door Th.S. van der Laan opgericht en na de Tweede Wereldoorlog groeide Zwanenberg door de export van vleesconserven. In de Benelux werd die groei nog eens verder versneld met de aankoop van Lupack in Raalte. Het hoofdkantoor verkaste van Leidschendam naar Almelo, waar in 1983 de conservenfabriek van het failliete Buijvoets werd overgenomen. En sinds die tijd volgde een lange reeks van acquisities.
Bijvoorbeeld de droge worst activiteiten van De Leeuw uit Borne. In 2005 volgde de grote sprong over de Atlantische Oceaan met de bouw van een vleesconservenfabriek in Cincinnati, enkele jaren later gevolgd door overname van de conserven activiteiten van Tyson en Vietti Foods in Nashville.
Bovenstaand gelezen in Financieel Management van februari 2020.
B.L. Buijvoets nu ook op de website over het erfgoed in Almelo
De website Almelo op de Kaart geeft ondermeer een mooi overzicht van de monumenten en erfgoed in stad & ambt Almelo.
Deze website is een project 'Almelo.erfgoedopdekaart' van het Stadsmuseum Almelo en de Historische Kring Stad & Ambt Almelo. Het geeft ondermeer een overzicht van monumenten, alsmede ambachtelijk en cultureel erfgoed in Almelo. Ook wordt de informatie op deze website momenteel (2017) in het Stadsmuseum Almelo aan de bezoekers op een groot touchscreen getoond.
De eindredacteur van het project heeft contact met ons opgenomen over de Vleeschwarenfabriek B.L. Buijvoets en schreef ons recent:
Het mij gelukt om het item over het familiebedrijf van uw (voor)vaderen op deze site te plaatsen.
U kunt het resultaat bekijken op de site https://almelo.erfgoedopdekaart.nl.Dan rechtsboven op het keuzemenu klikken (op de 3 horizontaal boven elkaar geplaatste streepjes),
vervolgens klikken op Ambachtelijk & industrieel erfgoed en daarna op BLB Almelosche Vleeschwarenfabriek .
Dan verschijnt het onderwerp in beeld. De bijbehorende foto’s zijn te bekijken als u onderaan in de donkergekleurde balk op “foto’s“ klikt.Met vriendelijke groet, Harry Koop
Klik hier om direct tekst en foto's te zien over het erfgoed B.L. Buijvoets
Om de 20 foto's te zien wel doorklikken via de hyperlink 'foto's'.
Ook de tekst (niet de foto's) op deze website over de fabriek hebben wij voor u overgenomen. Klik hier
"