Bernard Bijvoet (1889-1979) was een bekend architect, vooral samen met zijn compagnon Jan Duiker. Op Internet werd een groot aantal artikelen over hem gevonden.
|
Klik hier voor de gegevens van Bernard in onze database Bernard was de tweede zoon van Willem Bijvoet, een verffabrikant die begin 20e eeuw gemeenteraadslid was van Amsterdam. Zijn oudste broer Willem was gynaecoloog en zijn jongere broer de bekende Professor Dr. J.M. Bijvoet. |
 |
Onderstaand artikel verscheen in het boek HAARLEM, Jaarboek 1979
uitgegeven te Haarlem in 1980 door Chuyt & Co C.V.
A light ray out of the Big Bang
Jan Molema en Suzy Leemans werken, uit naam van de Stichting Analyse van Gebouwen, aan een onderzoek naar leven en werk van architect Bernard Bijvoet onder de werktitel ‘A light ray out of the Big Bang’. Het onderzoek richt zich op Bijvoet als centrale persoon en op de, aaneensluitende, samenwerkingsverbanden die hij, gedurende zijn lange werkzame leven, aanging met andere architecten. Na Jan Duiker en Jan Gerko Wiebenga waren dat onder meer: Pierre Chareau, Eugène Beaudouin & Marcel Lods en Gerard Holt. Door zijn welhaast overdreven bescheidenheid en door zijn relativerende houding ten opzichte van zijn eigen werk is Bijvoets rol binnen deze samenwerkingsverbanden altijd onderbelicht gebleven. Wij zijn inmiddels tot de conclusie gekomen, dat die rol véél belangrijker was dan tot nu toe is aangenomen.
https://bernardbijvoet.com/introductie.com
Sanatorium Zonnestraal te Hilversum
Sanatorium Zonnestraal is een herstellingsoord voor tuberculosepatiënten, dat tussen 1926 en 1931 is gebouwd aan de rand van het Loosdrechtse Bos bij Hilversum. Het ontwerp is van Johannes Duiker, in samenwerking met zijn compagnon Bernard Bijvoet en de ingenieur Jan Gerko Wiebenga.
Het gebouw is een schoolvoorbeeld van het Nieuwe Bouwen, zowel in verschijningsvorm als in doel. Dankzij de groeiende belangstelling voor volksgezondheid ontstond er vraag naar bijvoorbeeld openluchtscholen (denk aan de Openluchtschool van Duiker en Bijvoet) en nieuwe 'ademende' sanatoria. Dit 'hygiënische' programma liet zich goed combineren met de esthetiek van het Nieuwe Bouwen en het credo 'licht, lucht en ruimte'. De voor het Nieuwe Bouwen gebruikelijke strookvensters zorgden voor de gewenste transparantie, terwijl de witte gevels een 'schone' indruk gaven.
Het sanatorium kent echter ook een lange periode van verval, echter tegelijkertijd groeide de belangstelling voor dit icoon van het Nieuwe Bouwen in Nederland. gevolgd door een periode van nieuwe belangstelling voor de gebouwen van Duiker. Deze nieuwe belangstelling leidde na veel studie en onderzoek tot een uitzonderlijke renovatie. Terecht is over de bouw, het verval en de restauratie van het kunstwerk van Duiker een prachtig boek verschenen, getiteld:
Het gebouw is een schoolvoorbeeld van het Nieuwe Bouwen, zowel in verschijningsvorm als in doel. Dankzij de groeiende belangstelling voor volksgezondheid ontstond er vraag naar bijvoorbeeld openluchtscholen (denk aan de Openluchtschool van Duiker en Bijvoet) en nieuwe 'ademende' sanatoria. Dit 'hygiënische' programma liet zich goed combineren met de esthetiek van het Nieuwe Bouwen en het credo 'licht, lucht en ruimte'. De voor het Nieuwe Bouwen gebruikelijke strookvensters zorgden voor de gewenste transparantie, terwijl de witte gevels een 'schone' indruk gaven.
Bron: http://www.architectenweb.nl/aweb/archipedia/archipedia.asp?ID=3438
Het sanatorium kent echter ook een lange periode van verval, echter tegelijkertijd groeide de belangstelling voor dit icoon van het Nieuwe Bouwen in Nederland. gevolgd door een periode van nieuwe belangstelling voor de gebouwen van Duiker. Deze nieuwe belangstelling leidde na veel studie en onderzoek tot een uitzonderlijke renovatie. Terecht is over de bouw, het verval en de restauratie van het kunstwerk van Duiker een prachtig boek verschenen, getiteld:
Sanatorium Zonnestraal
Geschiedenis en restauratie van een modern monument
Uitgave in samenwerking met Landgoed Zonnestraal
Formaat 28 x 25 cm, 280 pagina's
ISBN 978-90-5662-695-2
Het boek Sanatorium Zonnestraal is een zeer uitgebreide documentatie van de geschiedenis en restauratie van een monument, dat in binnen- en buitenland faam geniet om zijn bijzondere architectuur. Het boek is prachtig verlucht met op iedere bladzijde bouwtekeningen of foto's.
Sanatorium Zonnestraal werd in de twintiger jaren van de 20e eeuw gebouwd als een nazorgkolonie voor tuberculosepatiënten op een landgoed bij Hilversum. Het ontwerp van de verschillende bouwwerken op het landgoed was van Jan Duiker in nauwe samenwerking met zijn compagnon Bernard Bijvoet.
De gebouwen werden met extreme efficiëntie neergezet in veel glas en weinig beton. Het resultaat werd een icoon voor Het Nieuwe Bouwen in Nederland. Het complex werd ook duidelijk niet voor de eeuwigheid gebouwd, maar voor een tijdelijke (en inderdaad verdwenen) functie.
|
In de jaren zestig van de 20e eeuw werd Zonnestraal opnieuw een icoon, maar nu vanwege het extreme verval, waarbij het oorspronkelijke ontwerp nog nauwelijks was te herkennen. Van de andere kant groeide in die jaren de belangstelling voor de erfenis van Het Nieuwe Bouwen in Nederland. Daarna begon een zeer lange periode wat te doen met het complex. Uiteindelijk werd besloten de gebouwen te restaureren, maar voor het zover was.... De indruk is dat het ontwerpproces veel minder tijd en geld heeft gekost dan de voorbereidingen voor de restauratie. Een groot deel van het boek is gewijd aan dit bijzondere proces. |
Nadat de laatste tbc patiënten vertrokken waren hebben de gebouwen nog vele functies gekend met bijbehorende wildgroei aan wijzigingen en uitbreidingen.
Oude film over het sanatoriumcomplex Zonnestraal
Toen de laatste tbc-patiënten vertrokken waren, het verval van de gebouwen ingezet, en de renovatie nog niet begonnen, werd door de VPRO in 1994 een film vervaardigd met als titel:
Zonnestraal, drempels tussen lucht en aarde
Met onderstaande hyperlink kunt u de film starten, maar bekijk daar ook eens de tekst onder de hyperlink naar de film. De film duurt namelijk een uur en met een soort inhoudsopgave kunt u filmgedeelten op de minuut starten.
Klik hier om de film te starten
Waarom wordt Zonnestraal modern genoemd ?
In 2017 werd tijdens de familiebijeenkomst een lezing gehouden door Peter Bijvoet, Sr. Adiseur/Partner bij het adviesbureau DGMR te Arnhem.
Hij was betrokken bij de renovatie van het verpauperde sanatoriumcomplex. Interessant waren de problemen waarmee de renovisten werden opgezadeld als gevolg van de vroegere en moderne bouwwijze. Zonnestraal dateert uit het begin van de 20e eeuw en is in onze ogen echter gewoon van onze tijd.
Als wij echter de gebruikelijke bouwwijze uit die tijd bekijken blijkt Zonnestraal voor begin 20e eeuw uiterst modern.
Peter demonstreerde dit aan de hand twee foto's. Men was in die tijd gewend gebouwen te zien met een uitstraling als weergegeven op de linker foto. Geen wonder dat de gebouwen van Zonnestraalop de rechterfoto en eveneens uit die tijd opzien baarde.
Het ontwerp van Zonnestraal was uiterst modern t.o.v. de gebruikelijke bouwwijze begin 20e eeuw.
Zonnestraal genomineerd voor de Werelderfgoedlijst
De Rijksdienst Cultureel Erfgoed en de gemeente Hilversum hebben de ambitie het landgoed en de gebouwen van devoormalige nazorgkolonie voor tuberculosepatiënten Zonnestraal, naar ontwerp van de architecten Jan Duiker, Bernard Bijvoet en de constructeur Jan Gerko Wiebenga, te behouden en zijn cultuurhistorische en ruimtelijke kwaliteiten te versterken.
Gemeente en RCE werken samen aan de nominatie van het ensemble tot UNESCO Werelderfgoed. Eind 2014 presenteerde de werkgroep Voorbereiding Werelderfgoednominatie Landgoed Zonnestraal hiertoe aan de Expertgroep Beoordeling Werelderfgoednominaties een tussentijds dossier. In de rapportage ‘Bitter en Zoet’ (maart 2015) beoordeelde deze expertgroep de nominatiekans van Zonnestraal als reëel, maar onvoldoende onderbouwd. Om die reden wordt er gewerkt aan een herziene versie van het tussentijdse dossier.
In dit kader vond Anita Schutjes op Internet een zeer uitgebreid rapport uit 2016 (65 bladzijden, vele foto's en tekeningen)
Ruimtelijke verkenning ENSEMBLE ZONNESTRAAL Hilversum
U doet maar...... recensie van Astrid Aarsen
ARCHINED publiceerde op 10-10-2017 een recensie van Astrid Aarsen onder de titel "U doet maar" over het boek 'Bernard Bijvoet (1889 – 1979) Cher maître van de Nederlandse architectuur'.
Zijn houding ten opzichte van het vak kan voor velen een voorbeeld zijn
Astrid Aarsen.
Klik hier om de uitgebreide recensie te lezen
Recensie
Het operagebouw te Amsterdam
|
Onderstaande foto's zijn verkregen van:
Beschrijving Maquette van het nieuwe operagebouw Amsterdam. Links de architect ir. Bijvoet , rechts wethouder de Ro.
Beschrijving Maquette van het nieuwe operagebouw Amsterdam. Links de architect ir. Bijvoet , rechts wethouder de Ro. Beschrijving Maquette van het nieuwe operagebouw Amsterdam. Architect ir. B. |
|
|
Beschrijving Definitief ontwerp Operagebouw Amsterdam. Architect ir. B. Bijvoet bij zijn maquette. |
Beschrijving Definitief ontwerp Operagebouw Amsterdam. Architect ir. B. Bijvoet bij maquette Datum 21 februari 1963 Collectie Collectie Fotopersbureau ANEFO Fotograaf Nijs, de |
|
Beschrijving Definitief ontwerp Operagebouw Amsterdam. Architect ir. B. |
Beschrijving Persconferentie op Stadhuis over operagebouw, v.l.n.r. Wethouder Polak , ir. B. Bijvoet en Wethouder De Wit Datum 8 februari 1967 Collectie Collectie Fotopersbureau ANEFO Fotograaf Merk |
|
Beschrijving Gemeenteraadsvergadering Amsterdam, plannen combinatie Stadhuis-muziektheater; architect Bijvoet rechts en Holt links voor het eventueel te bouwen muziektheater |
Beschrijving Brug over Zwanenburgwal in Amsterdam vernoemd naar ing. Bijvoet (Muziek Theater); dochter Bijvoet en wethouder Ten Have brengen naambordje aan. |
Nooit gebouwd NederlandHet boek 'Nooit gebouwd Nederland is in 1999 uitgegeven door V+K Publishing in Blaricum (ISBN 90 6611 7710). De illustratie op de omslag is van J. Duiker en B. Bijvoet én betreft een ontwerp naar aanleiding van een prijsvraag, uitgeschreven door de Rijksacademie voor Beeldende Kunsten. Het citaat op de omslag is van Willem Elsschot (Rotterdam, 7 mei 1910). Het voorwoord vermeldt dat in het boek tekeningen zijn opgenomen, die nooit verder zijn gekomen dan de tekentafel, omdat ze te fantastisch, te geavanceerd, , of technisch, financieel of politiek onhaalbaar waren. Het boek bevat prachtige nooit gebouwde ontwerpen. |
|
Sloop BVM-kantoor Den Helder is zonde
Noordhollands Dagblad 31-5-2014 - door Hedzer Faber - foto Peter van Aalst
DEN HELDER - Met de sloop van het in Den Helder weinig bejubelde VBM-gebouw verdwijnt er een architectonisch hoogstandje aan de Prins Hendriklaan.
Wat hier door de goegemeente wordt afgedaan als een 'lelijke blokkendoos' is namelijk de pennenvrucht van de internationaal vermaarde Nederlandse architect Bernard Bijvoet (1889-1979).
Het had nooit gesloopt mogen worden en dat dit nu toch gebeurt, mogen de betrokken partijen zich aantrekken. Dat schrijven de biografen van Bijvoet, Jan Molema en Suzy Leemans, vandaag in een opinieartikel in de Helderse Courant.
Het oorspronkelijke gebouw - dat toen nog VBZ heette - had een stijlvolle ingang met een inpandig terras, waar later een lelijk trappenhuis voor is gezet. Bovendien had het ontwerp een functie in de ruimte waar het in stond: in de toenmalige stationsomgeving met groen voor de deur. Molema: ,,Dit miskende gebouw had nooit weggestopt mogen worden achter dat fantasieloze schouwburgontwerp. Het hoort in de ruimte te staan.''
B BIJVOETBRUG
Vele familieleden die Amsterdam bezoeken ontdekken in de buurt van het Muziektheater het naambordje op de B BIJVOETBRUG en vragen zich af of deze Bijvoet familie van ons is. Met onze huidige kennis van de stamboom komt het eigenlijk nog maar zelden voor dat een Bijvoet geen familie van ons is. September 2006 ontvingen wij onderstaande foto van Louk Bijvoet en Ulla Douque uit Aerdenhout.
Bijvoet in France
From 1926 until after the war Bijvoet, who for years now has lived and worked in
Haarlem, spent most of his time in France, although he still got commissions from the
Netherlands (one was for the Gooiland Hotel in Hilversum). In Paris it was interior design
that received his care and attention. During those years he designed, in collaboration with
Pierre Chareau, numerous costly conversions and interiors of prominent Paris apartments.’
Een glazen huis zonder meubels
In het FD van ktober 2021 verscheen een uitgebreid artikel over het beroemde Maison de Verre in Parijs.
Opdrachtgever van Maison de Verre was een prominente Parijzenaar, de gynaecoloog Jean Dalsace. Een vriend van hun was de meubelontwerper en interieurarchitect Chareau die al eerder voor de familie een appartement had ontworpen.
Bernard Bijvoet was in 1925 naar Parijs verhuisd en belandde daar in een artistiek kringetje met prominenten als meubelontwerper Eileen Gray, componist Maurice Ravel, danseres Josephine Baker en de architecten Le Corbusier en Robert Mallet Stevens. De beroemde Franse architect Le Corbusier zei dat Bijvoets genie te groot was voor Europa. Bernard had Chareau eerder geholpen met zijn eerste bouwproject, een clubhuis van een golfterrein bij Saint Tropez. Bij het ontwerp van Maison de Verre werd Bijvoet zijn rechterhand.
De schrijver van het artikel in het FD bezocht Maison de Verre omdat meubelfabrikant Vitra enkele ontwerpen van Chareau opnieuw in productie nam en de stukken daar presenteerde.
Een_glazen_huis_zonder_meubels.pdf
Grand hotel Gooiland te Hilversum
De Gooi- en Eemlander van
Op de hoek van de Emmastraat en de Langestraat in Hilversum stond in de 20e eeuw hotel "Het Gooiland".
20 februari1935 verscheen in de Gooi- en Eemlander een artikel waarin de sloop werd aangekondigd van hotel "Het Gooiland" en de aan weerszijden daarvan gelegen huizen. Op dezelfde plek was door het architectenbureau Duiker en Bijvoet een nieuw hotel geprojecteerd, annex toneel- en concertzaal. De krant publiceerde een perspectieftekening van het nieuwe hotel.
Gelet op het onderschrift was Duiker duidelijk de spreekstalmeester van het architectenduo Duiker en Bijvoet. Toch staat de handtekening van Bernard Bijvoet keurig op de schetstekening. Jan Duiker overleed 23 februari 1935, notabene 3 dagen na deze publicatie in de Gooi- en Eemlander.
Het oude hotel en de bebouwing aan weerszijden werden een maand later gesloopt, direct gevolgd door de aanbesteding. Hoe het gebouw er na 80 jaar bij staat is te zien op onderstaande - bewerkte - foto uit streetview.
Klik op de krant om het artikel te kunnen lezen
Temporary Tidelijk functioneert de fotogalerij niet goed. Er wordt aan gewerkt.
{gallery}Hotel Gooiland:100:75:0:0{/gallery}
Website van Grand Hotel Gooiland ****
Veel informatie over Bernard Bijvoet is te vinden op Internet.
Op een zoekmachine kan men het beste invullen: Bijvoet Duiker
Een aanrader is de architectuurgids met een uitgebreid overzicht en beschrijvingen van de werken van Bernard Bijvoet.
Verder kunnen genoemd worden de volgende websites:
- Architect Bijvoet en Duiker van greatbuildings.com
- Overzicht werken van Duiker en Bijvoet in www.'tgooi.info
- Sanatorium Zonnestraal in de architectuurgid www.architectuur.org
"