Artikelen over de familie

In 1916 maakte Jaap Bijvoet van Gebr. Bijvoet uit Overveen een zakenreis naar Amerika. Bewaard is gebleven zijn dagboek van deze reis. Maak kennis met het Amnerika van begin 20e eeuw.

Vóór de eerste wereldoorlog had Jacob Willem (Jaap) Bijvoet (1873-1948) al vele zakenreizen gemaakt naar Engeland voor de bloembollenexport. Toen de handel vanuit Nederland door de Engelsen in 1916 werd verboden besloot Jaap Bijvoet noodgedwongen een reis naar Amerika te maken om daar klanten te werven. Handel op Amerika was nog mogelijk, omdat Amerika (evenals Nederland trouwens) niet "meededen" aan de Eerste Wereldoorlog.

Voor de webbladzijde van Jaap Bijvoet klik hier

De hele reis werd door Jaap van dag tot dag beschreven in een klein handzaam boekje.
Dit dagboek is de onderlegger geweest voor dit artikel.

Het originele dagboek is in het bezit van de familie. Een kopie van het volledige origineel kan gelezen worden door te klikken op:

het complete dagboek

Daar het dagboek moeilijk leesbaar is en uiteraard veel onbegrijpelijke zakennotities bevat, is dit artikel een uittreksel van het dagboek, verlucht met 100 jaar oude afbeeldingen gevonden op Internet. Het Amerika van begin 20e eeuw komt tot leven.

<= Hiernaast is afgebeeld het eerste blad van het dagboek.

Een foto van Jaap Bijvoet op zijn kantoor; vermoedelijk gemaakt ver na zijn reis naar Amerika. Hoe hij er uitzag ten tijde van zijn reis naar Amerika is natuurlijk goed te zien op zijn paspoort die ter gelegenheid van zijn reis naar Amerika werd vervaardigd.

Uittreksel uit het dagboek

Honderd jaar geleden waren (bij het ontbreken van tablets) notitieboekjes te kust en te keur te koop in de kantoorboekhandel. Een handzaam notitieboekje werd gebruikt om van dag tot dag aantekeningen te maken over de reis. De eerste aantekening geeft heel duidelijk de reden aan voor deze eerste zakenreis van Gebr. Bijvoet naar Amerika.

Omdat het toch lastig lezen is in het dagboek zelf zijn hierna de fragmenten uitgetypt.

10 mei 1916

By an order in Council, signed by the King on the 10th inst: the importation into the United Kingdom of bulbs, flowers, roots, plants, trees and scrubs, is prohibited,except under the license from the Board of trade.

Naar aanleiding hiervan het besluit genomen om naar America te gaan.

Eerste boot (Rijndam) gaat pas de 27ste Mei - retour 1e Klas 237.50  2e Kl:162.50

 

17 mei - Pas in orde laten maken.

Nevenstaand mooie paspoort werd aangevraagd en verkregen. In die tijd was de officiële ambtenarentaal blijkbaar nog steeds het Frans. De tekst was aangebracht op zwaar geschept papier en het was ongeveer 30 x 40 cm groot. Niet bepaald om in je binnenzak mee te nemen.

In 2010 kregen we een Email van de NOS waarbij ze toestemming vroegen om nevenstaand plaatje van het paspoort te mogen gebruiken in het TV journaal van 20:00 uur. Er was weer een nieuw fraudebestendig paspoort in de maak en als achtergrondversiering bij het nieuws wilde de NOS het mooie paspoort van Jaap Bijvoet gebruiken.

Het origiele paspoort is nog in het bezit van de familie.

Klik hier om het paspoort vergroot weer te geven

22 mei bij Bernard gegeten zal trachten een recommandatie brief te krijgen van de Directeur der Bethlehem Steel Leeuwenberg? zal schrijven over ijzer.

Bernard is Bernardus Johannes Vincentius van Hees, commisionar in effecten te Amsterdam, getrouwd met Anna Sophia Maria (Annij) Bijvoet. Deze Anny is de zus van Jaap, dus Bernhard en Jaap zijn zwagers. De Bethlehem Steel Corporation (1857-2003), uit Bethlehem, Pennsylvania, was eens de op een na grootste staalproducent in de Verenigde Staten, na U.S. Steel. Bernard (of Ben) handelde als commissionair in aandelen van dit bedrijf (en iets meer dan gemiddeld).
Bovenstaande gegevens werden in 2014 verkregen van Michiel van Hees, kleinzoon van Bernhard van Hees.

In het dagboek staat bij 27 mei nog de aantekening dat een dochter van Bernhard van Hees en Anny Bijvoet is geboren.

27 mei Anny & Bern: Antoinette geboren

S'morgens afgedragen fl: 25- aan Mia tegemoetkoming Jantje, die daar logeert. Fl: 25- voor uitgaven in m'n afwezigheid. aan Jan & Cato ieder fl: 20- als voorlopig kostgeld berekend tegen fl: 5- per week.
S'avonds vlak voor 't vertrek nog even een brief afgegooid voor Mien.
dood op naar bed.

Het dagboek bevat een aantal huiselijke beslommeringen voor het vertrek. Voor iedereen natuurlijk zeer cryptisch om te lezen. Omdat het hier echter onder andere over mijn vader Sim Bijvoet gaat, heb ik de tekst met interesse ontrafeld.

Volgens onze stamboom had Jaap in 1914 zijn eerste vrouw Elisabeth Eldering verloren. In 1916 had hij drie kinderen, namelijk Jaap (13), Jantje (12) en Sim (8). Vanwege de reis naar Amerika gingen de kinderen uit logeren.

Jantje (de latere Jezuiet) ging logeren bij Maria Wilhelmina (Mia) Eldering (1865-1948). Deze was getrouwd in 1892 met Louis Henri Bijvoet (1866-1932). Dit zijn dan weer de grootouders van ons lid Louk Bijvoet.

Sim (mijn vader) ging logeren bij het echtpaar Simon Rijnierse en Catharina (Cato) Eldering. Cato is weer een zus van Mia. Later is Sim een eigen zaak begonnen onder de naam Gebroeders Rijnierse.

Waar Jaap uit logeren ging wordt nog binnen de familie uitgezocht. Omdat deze Jaap later ook lidmaat werd van Gebroeders Bijvoet kreeg deze de naam Jaap II, terwijl zijn vader (de amerikareiziger) Jaap I werd genoemd.

Al met al blijkt hier uit dat de familie Bijvoet en de familie Eldering een hechte gemeenschap vormde in Overveen. In dit verband dateert deze gemeenschap al van 1824 (zie het artikel over de vakantiereis naar Londen en/of het artikel Overveense families).

De brief die Jaap vlak voor zin vertrek "afgooide" is gericht aan zijn latere tweede vrouw Wilhelmina (Mientje) Bijvoet.

27 Mei Omstreeks half twaalf steekt de "Rijndam"van wal.

 

28 Mei Zondag, prachtig weer. Kennis gemaakt met een zekere Mr: Ganz, fabrikant van knoopen, en een zekere Mrs Daams die naar haar man gaat, een Ingenieur van de Bataafsche Petroleum Mij.

 

29 Mei  Wij varen langs de kust van Noorwegen. Brieven aan Mien, Fons, Mia en Albert. Briefkaarten aan Jan, Jaap en Sim. S'middags een koppel bruinvischen, s'nachts noorderlicht.

 

30 Mei Kirkwall, vol schepen. De Andijk (met chilisalpeter ligt er reeds veertien dagen). De Westerdijk kwam een paar uur na ons. Het is mooi weer maar koud, merkbaar noordelijker. S'middags vertrokken we weer nadat de post eruit gehaald is.

 

31 Mei Woensdag. Boven langs Schotland. Prachtig weer,maar koud. S'middags mist en regen.

Vanwege de oorlog voeren de schepen niet door het Nauw van Calais, maar "bovenlangs".

De SS Rijndam werd in 1918 door de Amerikanen geinterneerd als troepenschip.

1 Juni Langs de Iersche kust. Mistig en regen. S'middags mooier (Hatpool 9). Mooie rotsen. Om 9 uur passeerden we Fast Rock Lighthouse.

 

2 Juni Vrijdag. S'morgens in Falmouth aangekomen. Een prachtige kust. Brieven aan Mien, Mia, moeder Dieuwert.

 

3 Juni Zaterdag om twee uur zee in.

14 Juni Dinsdag. S'morgens eindelijk aangekomen in NEW-YORK. Mr. Scholz van Van Es & van Ommeren met hem afgesproken om hem vrijdagavond te ontmoeten in 't Astor hotel. Hij heeft nog twee mooie recommandaties gegeven. Brief aan Mien, de jongens en voor de verjaardag van Moeder Dieuwert. Aan boord geschreven en in New-York op de post gedaan. Mijn jas gescheurd en nieuw pak gekocht $14,50. S'avonds kaartje bij Pirnpeau afgegeven. Alle gegevens over het voormalige Astor hotel zijn te vinden op Internet.Het Astor hotel stond op Broadway, links op nevenstaande foto (Astor reclamebord op het dak). Het hotel was in 1916 ongeveer 12 jaar geopend en is afgebroken in 1967 om plaats te maken voor een kantoor- wolkenkrabber van 50 verdiepingen. Klik hier om de afbeelding vergroot weer te geven Om de reis aanschouwelijk te maken is op Internet gezocht naar afbeeldingen uit het begin van de 20e eeuw van de door Jacob omschreven hotels en stations. Opvallend is dat de hotels die Jacob bezocht in 1916 vaak net gebouwd waren, dus "gloednieuw".

Om de reis in Amerika te kunnen volgen is hieronder het reisschema weergegeven met een landkaartje.

 Klik hier voor een vergroting

Reisschema

15 Juni S'morgens eerst naar Pirnpeau. Gaf nog vele inlichtingen.

Varegnan's Seed Store, 43 Barely Street. Mr. Dranrud deed vroeger de bulb buying, prijzen voor parkorder gegeven. Vertelde dat Mr. Jackman in Holland was. De buying geschied vanuit Chicago. Had an offer voor King Alfred.

Vanaf de aankomst in New York raakt het dagboek doorspekt met Engels.

In het dagboek wordt de tekst vanaf hier uiteraard veel meer zakelijk. Een opsomming van namen en adressen van potentiële klanten, enzovoorts. Alhoewel zakelijk gezien het belangrijkste worden hierna alle zakelijke opsommingen uit het dagboek weggelaten.

16 Juni Bij Henderson kennis gemaakt met Mr. Kerby. Had a long very nice chat.

Mr. Littlefield is nog ziek.

All orders were gone with the New Amsterdam. Hadden meer besteld als gewoonlijk omdat zij verleden te kort kwamen en nabestellen te lang duurde.

Schoot Jr. was er ook geweest, ook bot gevangen. Hadden een telegraphisch special offer van hem 25% off special prices except tulips and Golden Spur.

Verder verloren tijd gehad.

S'avonds bij Pirnpeau gegeten. Brief naar kantoor en Mien direct.

 

17 Juni Kennis gemaakt met Mr. Spoiling van Strumpf & Walter. Very, very nice man. Was very sorry he could not give me an order. Too late.

 

18 Juni Zaterdag. Den geheelen dag met Pirnpeau bezig geweest voor Leeuwenberg. Misschien dat ik hiermede mijn reis er nog uithaal.

19 Juni van New-York naar Chicago

Pennsylvania Station New York

Zondag 19 Juni

Om 2 uur van Pensylvania Station New-York met de trein naar CHICAGO. Daar de volgende dag om circa 5 uur s'avonds aangekomen. Bismarck Hotel, Rundolph Street. $ 3 voor zijn beiden.

 

Dinsdag 21 Juni

Groote moeite uit te vinden who are flower growers and grow bulbs and who are only dealers.

Mr. Vaughan Jr. (black met bril, slap handje).

Mr. Rotherstein - Their manager zou mijn groeten aan Mr. Jonkman doen.

 

Vrijdag 23 Juni

The Boston Stores. Mr. Welsh manager flower Department. Kon order boeken voor 6000 mixed hyacinths, but $ 3,80 per 1000 was nog te veel. Wants offer f.o.b. Chicago (cash payer).

Terug naar Hotel Sherman waar de convention is of the Seed-people.

To morrow train from Union Station at 6.55 to Morton Grove.

Mr. W.W. Barnard Co, Chicago. The old tale of not being right to change from the old people, enz.

24 juni Van Chicago via Morton Grove naar Kansas City

Union Station Chicago 

klik hier voor een vergroting	klik hier voor een vergroting

Saturday 24 Juni Om 6.55 from Union Station to Morton Grove.

Poehlmann Brothers & Co.. Mr. August Poehlmann is the one who does the buying of the bulbs. Kwam niet voor den dag, moest voor 2 uur in Chicago terug zijn.

Mr. Welsh of the Boston schijnt wel verdwenen.

S'avonds om 6 uur op de trein naar Kansas City. Niet ver van Chicago ligt het stadje Elgin (very fine). Zondagochtend 8 uur in Kansas City, Hotel Baltimore, very good but expensive.

Hotel Baltimore, Kansas City

Zondag 25 Juni KANSAS CITY, Hotel Baltimore
Brief met cheque van $ 3- voor een new American Directory.
S'middags reporter van de Kansas City Star op m'n kamer gehad. S'avonds om 8 uur kwam Mr. Pirnpau. Het wordt me wel angstig heet. Voor 't naar bed gaan a fine shower bath.

 

26 Juni Harnden Seed Co. 505 Walnut Street. Mr. Harnden gaf ordertje. Niet naar m'n zin. To much begging. Deugt niet.

 

27 Juni Om 10 uur naar Mr. Hardnen, who is also nominated by the town  for President of the Waterworks (2500 $). Took me to the fortnightly lunch of the Cooperative Club of Kansas City, where I had to make a speech over Holland and say something over the planting of bulbs in the City Parks.
Went all over with him in  one of the towns motor cars.
Have to meet him to morrow morning.
S'avonds Rinpeau op de trein gezet.

 

28 Juni Mr. Hardnen kept me about the whole day waiting. S'middags brieven zitten schrijven voor Leeuwenberg.

 

30 Juni Introduced to Mr. E. de Vigne, a Scotchman who looks after all the Schoolgardens, took me in his car all round to 11 o'clock. Waarschuwde me voor Hardnen.

S'avonds om 6 uur op de trein for CHICAGO. Burlington route.

Zaterdag 1 juli Om 8 uur s'morgens in Chicago aangekomen. Kaisershof-Hotel, Clark street. Gundestrup Seed Store gaf nog een order voor 2000 bedding Hyacinths (rommel). Had zijn order juist gisteren geplaatst. Had expected me last Tuesday. Damm it !!! Met de metro L(elevatia) line Garfield Park get out at St, Louis Ave for Mail order traders Sears Roebrick & Co. Gardener Mr. Lund (Zweed). He showed me round. Koopen niet voor the trade. Meer voor that little park (over $ 1000.=).   Woensdag 5 Juli Mr. John Vennema, Consul of the Netherlands, Chicago. Knappe vent, Amerikaans type. Beste farming districts Illinois, dicht bij Chicago voor groenteteelt wat veel door Hollanders gedaan wordt. Betaalt men voor de grond $ 100- �50-. In Michigan $ 25- � 30- maar afgelegen. In Wisconsin een goede streek $ 80- �25- in de buurt van het station. The Winton Car wordt hier op 't oogenblik beschouwd als de beste Car , nog beter als Cadillac. Kost about fl. 9000.=

Donderdag 6 Juli  Over Schiller staat de Mont-Rose tramcar - Mont Rose May fair -about 10 'a 15 blocks from Broadway heb je twee broeierijen aan de linkerkant. Veel verder nog  een rechter. Die afstanden zijn niet te loopen.

They say the best R.R. (railroad) is the New York Central. I took the Michigan Central via Niagara Falls.

 

Friday 7 Juli  6.55 from Union Station naar Morton Grove.

Joes P. Brooks even verder buys from Barnard in Chicago. Have had troubles with Segers Brothers. Brooks is een aardige vent.

Om 5.40 Michigan Central RR naar New-York via Niagara + Ceracuse (think Canada).

 

Saterday 8 Juli  S'morgens om 10.45 in SYRACUSE. Smith Presmer directed me to their office in New-York. This town is not much for our trade. Plenty of Dutchman coming through. Mr. Bard (a Wales man) is about the only florist. Is going to build 3 houses (material is too expensive at present). Mr. Bard was not in. That fellow in the shop is a good decorator.

N.B.: Vermoedelijk is Jacob een paar dagen later weer teruggekeerd in NEW-YORK.

Woensdag 14 Juli  Very hot. Wrote several letters in Mr. Rinpan's office. Two long letters to Albert about the proposition of a seed dealing with Holland with the consent of Mr. E. Onving l.l. Zaterdag 2 brieven van Mien en ook 2 van de jongens.

 

Zondag 16 Juli  Brieven aan Jan - Jaap - Sim - oom Simon en tante Cato en bijschrift aan Mien.

Woensdag 19 Juli  S'middags nog een paar lui voor Fons bezocht. Mr. Rinpan had a very kind letter of Mr. de Groot. S'avonds op de trein van Pennsylvania Station to Washington. Washington Hotel Harrington, 11th x E Street.   Zaterdag 22 Juli  W.S. Department of Agriculture, Bureau of Plant Industries Seed distribution. Mr. B.A. Oakleyvertelde mij that the last two years they were served very well. Had them from Rijnveld. Kennis gemaakt met Dr. David Griffith Agriculture Department. Was juist op 't punt naar Bellington te gaan - Is on the pacafic coast. On the frontier of British Columbia near Vancouver - in the State of Washington near Seattle. Narcissus are grown well West Virginia Norfolk, and in the region of San Francisco. In New-Jersey and Long Island there are grown many tulips and Narcissus. J.H. Smaal & Sons. Zijn boekkeeper Mr. Miller was in his holydays, left it now in the hands of the foreman of the Nurserijs. Gaf een trial order.

Maandag 31 Juli New-York. Brief aan Snow om machine op te zenden. Brief aan Stone in Chicago naar aanleiding telegram van Fons. Order voor cupper wood screws van Leeuwenberg. 3 copis gemaakt. Verder twee bezoeken gemaakt voor Fons. Zie correspondentie - zeer belangrijk.

 

Donderdag 10 Augustus Vertrek S.S. Noorddam. Captain v/Walraven.A.v.d. Schoot ook aan boord. Mr. Rinpan zet mij af.

 

Vrijdag 11 Aug. - mistig

 

Zaterdag 19 Aug.Mooi weer Noordenwind Falmouth met pijn in 't lijf, naar bed gegaan.

 

Zondag 20 Aug - hevige diaree.

 

Maandag 21 Aug - de docter aan 't bed

 

Dinsdag 23 Aug  Te bed - brief van Mien - Leave Falmouth.

 

Zondag 27 Aug  Guur weer - koud - langs de Noorsche kust.

 

Maandag 28 Aug

Mooi weer - 6 uur langs Zandvoort - 8 uur voor anker.

De jongens voor niets naar Rotterdam.

 

Dinsdag 29 s'morgens van de boot. Henri Eldering om mij af te halen.

 =========