Wie zich een beetje verdiept in de bezigheden van de Buij(y)voetsen in Twente ziet naast nijvere ambachtslui ook mannen met ondernemersgeest.
In Ootmarsum staan ze in de 19e en begin 20e eeuw vooral te boek als koperslagers. Maar als er producten op de markt verschijnen waar de familie óók wel brood in ziet, aarzelt men niet om daar mee aan de slag te gaan.
De eerste Buijvoets in Ootmarsum die zich serieus bezighoudt met fietshandel en –reparatie is Gerrit, "Gait" Buijvoets (Gerhardus Marinus Everhardus Buijvoets 1880-1922). Wie overigens heden ten dage een fiets bij Buyvoets aan wil schaffen kan in Tubbergen bij Harry Buyvoets terecht.
Dit artikel is samengesteld door Michel Buyvoets, Maart 2004.
Met dank aan Gerrit en Erna Buijvoets, Annemiek Veldboer en de afdeling Voorlichting ANWB.
De eerste Buijvoets in Ootmarsum die zich serieus bezighoudt met fietshandel en –reparatie is Gerrit, “Gait” op z’n Twents, Buijvoets (Gerhardus Marinus Everhardus Buijvoets 1880-1922).
Op onderstaande foto poseert hij voor het pand van H.B. Buijvoets aan het Schoolplein in Ootmarsum. In de deuropening staat zijn moeder Maria Lavarre. Wie de jongen op de fiets is weten we (nog) niet.
 |
 |
Ook zijn oudste broer Jan (Johannes Gerhardus 1874-1937) doet nog in fietsen. Op de foto zien we hem met een pracht exemplaar met fraaie koperen koplamp. Op het fietsstoeltje zit Harry, zoon van Willem (Wilhelmus Johannes Gerhardus 1878-1976) uit Tubbergen.
Opvallend is dat de Buijvoetsen van deze generatie steevast met een pet op hun hoofd in beeld verschijnen. Midden op dat hoofddeksel is meestal een speld te zien, een ANWB-bondsinsigne. Na de oprichting van de ANWB in 1883 hadden de leden behoefte aan een herkenningsteken. Iedere vélocipèdeclub had zo zijn eigen clubkenteken of insigne. Ook voor de ANWB werd zo’n insigne ontworpen. Begin 1884 werden de eerste uitgegeven (met de oprichtingsdatum erop vermeld).
Op het fotootje is een voorbeeld van zo’n speld te zien. In de werkplaats van Buijvoets hing een bord met dezelfde afbeelding zodat de klant kon zien dat hij bij een vertrouwd adres, want ANWB lid, binnen was.
In eerste instantie werd het aanschaffen van een insigne niet verplicht gesteld. Daarna, in 1886 wel en vervolgens weer niet, tot in 1890 werd besloten het bondsinsigne echt verplicht te stellen voor leden. De prijs werd vastgesteld op vijfenzeventig cent. Aangezien het verplicht was om een insigne aan te schaffen kon men onmiddellijk aan de drager zien of hij/zij lid was van de ANWB of niet. Het insigne was door het lid gekocht en was dus zijn/haar eigendom, het behoefde bij bedanken van het lidmaatschap niet ingeleverd te worden. Men kon dus niet verbieden het speldje te dragen. Daarom werd in 1903 het volgende bedacht. Aan de leden die de contributie hadden betaald werd een gekleurd ijzeren jaarschildje verstrekt. Achter het insigne kon het schildje, voorzien van in wit verhoogde cijfers met het jaartal van uitgifte, aanbracht worden. Het schildje had ieder jaar een andere kleur. Degene die wél een insigne, maar geen jaarschildje hadden waren dus geen lid meer. De contributie was immers (nog) niet betaald.
In 1930 werd besloten de jaarschildjes af te schaffen. De insignes werden zolang er voorraad was, wel verkocht maar niet meer aangemaakt. Hoeveel van deze insignes er in de loop van de tijd zijn gemaakt is niet meer exact na te gaan, 50.000 is vermoedelijk een redelijke schatting.
Alle insignes zijn bij "Koninklijke Begeer" gemaakt en waren verzilverd. Treft u als familielid in het “bekende bakje in de keukenla” nog zo’n speldje aan, poets het dan op en geef het een goede plek want deze mannen waren waarschijnlijk de oorspronkelijke bezitters.
Wie overigens heden ten dage een fiets bij Buyvoets aan wil schaffen kan in Tubbergen bij Harry (“Wieltje de voorste”, zoon van de eerder in dit artikel genoemde Harry) Buyvoets in Tubbergen terecht. De eerste Buijvoets die in Tubbergen als fietsenmaker startte was Willem (Wilhelmus Johannes Gerhardus 1878-1976), óók een van de zonen van H.B. Buijvoets.
Michel Buyvoets, Maart 2004
Met dank aan Gerrit en Erna Buijvoets, Annemiek Veldboer en de afdeling Voorlichting ANWB.
"