14 februari 1945 - Brief van Jaap aan Arnold

Onbekend is of in de tweede helft van 1944 correspondentie tussen de drie neven ontbreekt of dat er toch weer wat meer echt werk aan de winkel is. Hoe het ook zij, in ieder geval waren de volgende gegevens voor Jaap belangrijk genoeg om de pen weer op te pakken.

De gegevens zijn voornamelijk afkomstig uit een akte in het Rijksarchief te Den Haag betreffende een probleem bij de verkoop van een perceel grond. Jan Poulusz Bijvoet uit Spanbroek had in 1673 een hypotheek genomen van 2000 Caroli Guldens op een perceel grond. Hij overleed in 1698. De verdeling van de erfenis vond plaats op 7-12-1698.
In 1700 werd het perceel grond door de erfgenamen verkocht op een veiling. Daarna rees het probleem dat op het perceel grond nog een hypotheek zou rusten. Pas in 1703 kon officieel bevestigd worden dat de hypotheekschuld ten tijde van de veiling wel was afgelost, maar dat men verzuimd had de akte door te halen.

Omdat er zoveel namen en data in de akten voorkomen heeft Jaap het idee dat dit soort akten veel nut kunnen hebben.

De naam 'Velthuijsen' komt voor in een van de acten. Blijkbaar is er ook een Velthuijsen in de "eigen" stamboom want Jaap concludeert dat er mogelijk verwantschap is met de Noord-Hollandse tak. De naam Velthuijsen komt echter niet in onze database voor.

Ook hadden de drie neven gevonden dat Lambert Jansz Bijvoet peter was van de kinderen van Margaretha Bijvoet en Jan Broere. Ze dachten dat dit misschien de Lambert Janz was uit Alkmaar.

Mede met dit gegeven hebben wij gevonden dat Margaretha Bijvoet de dochter is van Hendrik Bijvoet, kalkbrander te Hillegom en eigenaar van een schuilkerk. Zie ook ons artikel De kerk van Bijvoet.

Frappant is dat Jaap schrijft:

Mijn vader is van mening is dat de Bloemendaalse Bijvoeten uit Noord-Holland (Alkmaar) zijn gekomen en deze weer uit het Zuiden. Maar bewijzen heeft hij daar niet voor.

 Uit de laatste alinea's van de brief blijkt dat de drie neven minder tijd krijgen voor hun hobby. Jaap schrijft:

 Elders in de correspondentie wordt het Utrechtse oorlogsavontuur nader toegelicht.

 6 mei 1945 (Bevrijding) -  Brief van Jaap aan Arnold

 5 mei is merkbaar een belangrijke dag in het leven van de drie neven.

Dat er in het briefhoofd staat "Niet beantwoord" komt waarschijnlijk omdat Jaap, nu de oorlog voorbij is, een nieuw begin wil maken en het heeft over een verhuizing van Schoonoord naar Bennebroek. Hij vraagt Arnold of er in de buurt nog iets leuks te koop staat.

Er staat in de brief niets over genealogische zaken. Aan het eid van de brief schrijft Jaap:

"Gestamboomd" is er de laatste tijd niet veel meer; en vrees dat we er de komende tijd niet veel gelegenheid meer voor zullen krijgen, want krijgen nu weer genoeg te doen.

Jaap voegt hier alleen een klein genealogisch feitje aan toe van de huidige familie dat Arnold kan bijwerken.

Ook hier weer minder tijd om de genealogie-hobby te bedrijven, maar meer een familiepraatje. Zo lezen we:

Verleden week had ik je iets willen vragen, maar het is er toen bij ingeschoten; want had toen hetzelfde gevoel, dat mijn fietsband ook zo dikwijls heeft, die loopt namelijk ook aan alle kanten leeg. Ik ben nu weer OK en schrif het maar even.

Alleen in de laatste alinea komt een minder prettige mededelin. Twee aangetrouwde familieleden met hun drie kinderen zijn omgekomen bij een bominslag net voor de bevrijding. Het is verwerkt in de stamboom.

11 september 1945 - Brief van apotheker Medardus Bijvoet aan Arnold

Medardus Bijvoet verontschuldigt zich voor de late beantwoording van de brief van Arnold d.d. 26 mei 1944. De oorlog ligt nog vers in het geheugen want hij meldt i zijn brief dat het oorlogsgeweld zijn familie bespaard is gebleven en hoopt hetzelfde "voor u en de uwen".

Onze vereniging heeft later kennis kunnen maken met Medardus door zijn apotheek in Tilburg als vergaderruimte te gebruiken voor de ledenvergadering in 2006. Zie ons artikel Tilburgse families.

klik op de foto voor een vergroting =>

Medardus behoort tot de "staak" van Adrianus Godefridus Simon Bijvoet (zoals beschreven in Taxandria), en Medardus behoort dus tot de nakomelingen van Stamvader Buijyvoets.  Hij kan meedelen dat na de dood van Adrianus zijn echtgenote als weduwe met vier kinderen naar Sittard is gegaan en dat later een of meer zonen een boomkwekerij in Oosterbeek bij Arnhem zijn begonnen.

Medardus had bij de brief een schets van een familiewapen gevoegd. Hij hechtte er niet veel waarde aan. Voor zover hij wist had zijn heeroom Franciscus Bijvoet dit familiewapen in 1880 zichzelf aangemeten.

De bijlagen bij de brief van Medardus met de genealogische gegevens hebben wij niet direct terug kunnen vinden in de correspondentie van de drie neven.

De brief van Medardus bevatte blijkbaar veel en interessante gegevens want, ondanks de seizoendrukte in het bloembollenvak, schrijft Arnold op 5 oktober 1945 een bedankbrief terug en stuurt tegelijkertijd de gegevens door naar Jaap. die op 15 oktober 1945 enthousiast reageert en na het overnemen van de gegevens er nog eens uitgebreid op 2 november 1945 op terugkomt.

De teneur van al deze brieven is dat na alle oorlogsellende de zaken weer worden opgepakt en er weinig tijd meer is om hun iefhebberij uit te oefenen. Of zoals Arnold schrijft:

Vanzelfsprekend bleef deze liefhebbery liggen gedurende het laatste 1,5 jaar tengevolge van de dramatische gebeurtenissen in ons land waardoor het normale leven ook hier zoo erg ontwricht werd. Momenteel is het in ons bloembollenvak seizoentijd, zoodat wy verder wachten tot de winter om dan weer verder te gaan met het onderzoek.

22 maart 1946 - Brief van Jaap aan Arnold

Jaap is naar een tentoonstelling in het gebouw Domi geweest en heeft daar wel 1,5 uur zitten bladeren in een boek met de raadsverslagen vanaf 1794 van de Municipaliteit Tetterode, Aalbertsberg en Vogelesang. Hij vond daarin gegevens van een aantal familieleden die een openbare functie(s) bekleedde. Het betrof de blekers:

• Jan Bijvoet Lambertsz. (1739-1804)
  Regent voor de Roomse armen in Tetterode. Uit verschillende documenten blijkt dat hij in deze functie heel veel mooi werk heeft verricht.
• Jan van Dieren (1743-1808)
  Schepen van Tetterode met de aantekening dat hij Rooms is.
• Nicolaas Bijvoet Azn. (1770-1806)
  Secretaris van de schout Jan Hendrik de Waal Malefijt
• J. H. Van Dieren Bijvoet (1799-1869)
  Wethouder van Bloemendaal
• Martinus Bijvoet (1829-1892)
  Wethouder van Bloemendaal

Jaap vond het interessant te lezen hoe het er in die Bataafsche tijd aan toe ging. Zo wordt bijvoorbeeld gesproken over "burger Nicolaas Bijvoet Azn". Wat betreft de organisatie bleek er één schout te zijn met één secretaris en voor de elke ban (Tetterode, Aalbertsberg en Vogelesang) drie schepenen.

Alle genoemde gegevens zijn door ons bij de desbetreffende familieleden in de stamboom opgenomen.

Verder was er op de tentoonstelling een afbeelding te zien van het schilderij van Agatha van Dieren Bijvoet. Jaap zou er wel eens een reproductie van willen hebben en vraagt aan Arnold wie er de eigenaar van is. Het originele schilderij is in besit van Bax uit Voorburg, maar die is ondertussen overleden.

Ook wij hebben de eigenaar van het schilderij niet kunnen tracere. Neef Jan heeft ooit een kopie laten maken en had de toen bekende gegevens in zijn archief opgenomen. Zie ons artikel Notariële akten van de blekersfamilie.

Op 28 maart 1946 bedankte Arnold Jaap voor de mooie gegevens. Zelf was Arnold maar een half uurtje op de tentoonstelling geweest. In de briefwisseling is sprake van een "pakket" die de ouders van Arnold aan Jaap hebben gezonden. 

Verder hebben ze weinig tijd voor hun genealogische zaken. Wel hoopt Arnold in mei nog eens naar de Noord in te gaan om bij die lastige boer te gaan neuzen.

15 mei 1946 - Brief van Jaap aan Arnold

In deze brief verhaalt Jaap over hun tochtje naar Akersloot (een bezoek aan die lastige boer?). Ingesloten stuurt hij als afgesproken tijdens het tochtje aan Arnold de brief van mevrouw Regtdoorzee en verzucht dat het prettig zou zijn als de neven ook over zo'n speurder zouden beschikken. Hij vraagt zich weleens of de door haar genoemde testamenten misschien wat familiegegevens bevatten.

Jaap heeft het voornemen om later nog eens te snuffelen in het archief te Haarlem om daar een afschrift van beide testamenten te pakken te krijgen. Niet veel later werd in het archief van Arnold een afschrift gevonden van het testament van Pieter Bijvoet. Dit testament is opgenomen in de stamboom op de webbladzijde van Pieter Bijvoet.

Deze Pieter Bijvoet was bleker en in het artikel De blekersfamilie Bijvoet is nog een prachtige brief uit 1745 (zijn stervensjaar) van hem bewaard gebleven over zijn contacten met de rijke familie De Neufvulle in Amsterdam.

In Akersloot werd blijkbaar ook nog gesproken over een oudste boek dat in 1631 begon. Jaap was er nieuwsgierig naar, maar blijkbaar hebben ze het niet kunnen inzien. 

In een zeer verkreukelde brief (in de prullenbak geweest?) gaat Arnold verder in op de brief van mevrouw Regtdoorzee over het testament van Pieter Bijvoet.
1738 was voor Pieter een bewogen jaar. Op 19 februari 1738 trouwde hij met Catharina Kelders Op 8 maart 1738 schreef hij zijn testament waarbij de notaris aantekende:

.......hy, ziek te bedde leggende, en hy verstand en uytspraak wel hebbende en gebruykende, dewelke in aanmerking van de seeckerheid en onbekende uure des doods ........

Pieter overleed 7 jaar later op 29 oktober 1745. Zijn erfenis werd niet aanvaard door zijn weduwe en later werd zijn weduwe ook in dit verband aangesproken door haar zwager Lambert.

12 juni 1946 - Brief van Jaap aan Arnold

Jaap heeft de brief van Arnold over het testament van Pieter Bijvoet uitgebreid bestudeerd en komt tot wat andere conclusies. Verder heeft hij in het archief i Haarlem twee testamenten van Pieter Bijvoet in handen gehad.

• Testament d.d. 8-11-1728 bij notaris Jan van Dijk, van Nicolaas Bijvoet (niet Pieter) gehuwd met Helena Snijders
• Testament d.d. 8-3-1738 bij notaris Wm. Baart, van Pieter Bijvoet gehuwd was met Catharina Kelders.

Jaap heeft geen flauw idee wie deze Nicolaas Bijvoet is, gehuwd met Helena Snijders. En vroeg aan Arnold of dit misschien Nicolaas Bijvoet was uit Alkmaar, maar niet waarschijnlijk want die huwde in 1704 met Elisabeth Willems.

Bij ons is juist het echtpaar Bijvoet x Willems nog onbekend. 

Tot slot moet Jaap helaas concluderen dat ze verder niets wijzer zijn geworden van deze twee nietszeggende testamenten. Wel heeft Jaap het voornemen om aan de hand van de sterfdata bij de notariële akten te zoeken naar boedelbeschrijvingen. Dat is alleen lastiger als testament en erfdeling niet bij dezelfde notaris is vastgelegd.

17 juni 1946 - Brief van Jaap aan Arnold

Uit deze uitgebreide brief blijkt dat de neven zich niet beperkten tot alleen genealogische data, maar ook uitgebreid onderzoek verrichtte naar de historische achtergronden van de familie en hun bezigheden. De resultaten van hun naspeuringen werden enthousiast vastgelegd in brieven om elkaar op de hoogte te houden van hun vorderingen.

Wij hebben de dankbare taak hun onderzoekingen voor het nageslacht te bewaren door een en ander op te nemen in de genealogie of artikelen van de familie.

Jaap heeft een en ander uitgezocht over de vraag of onze familie nu linnenblekers waren of garenblekers. Aan de hand van resoluties van het Hof van Holland heeft hij bewezen dat onze voorouders in Bloemendaal  grote linnenblekers waren.

Ook kwam hij op het spoor van de financiële problemen die de blekers in het midden van de 18e eeuw kenden. De naam van de blekerij 'Zomerzorg' geeft al aan dat zij ook vaak zorgen hadden over het weer in de zomer voor het bleken.

Deze gegevens van Jaap hebben wij opgenomen in het artikel De blekersfamilie Bijvoet en dan met name in de inleiding Van vlas tot linnen en de paragraaf over De blekerij Zomerzorg.

In een PS citeert Jaap nog een belangrijk gegeven uit het boek van mevrouw Regtdoorzee.

Na bijna een jaar weer eens een brief van Jaap aan Arnold. Rede is dat Jaap op bezoek is geweest naar het Provinciaal Archief in Haarlem. Hij vond er vele gegevens in de doopboeken van Overen en vooral van andere plaatsen in Noord-Holland.

In het archief zijn een massa oude doopboeken uit Noord-Holland., het meeste pak je daar zelf maar!
Ik heb inderdaad vele nieuwe gegevens gevonden, maar daarmee is voor mij het doolhof alleen maar groter geworden. 

 Uit de gegevens die Jaap opnoemt kunnen we concluderen dat het onze vereniging wel gelukt is om wijs te worden uit het doolhof. Geen kunst met de enorme digitalisatie van de archieven.

Alhoewel het weer een jaar later is dat Jaap aan Arnold een brief schrijft, hebben we toch de indruk dat de drie neven ieder afzonderlijk wel bleven puzzelen. Als ze weer een aantal gegevens verwerkt hadden, stuurden ze het elkaar toe om de gegevens "over te nemen".

De neven bezochten vaak de archieven in Haarlem. Ze kwamen er nu achter dat ook de archieven in Alkmaar weleens interessate gegevens zouden kunnen bevatten.

Onze vereniging heeft juist met de gegevens uit Alkmaar veel verbanden kunnen leggen tussen de diverse familieleden. Zie ons artikel Alkmaarse families in de 17e eeuw.

 November 1948 - Brief van Jaap aan Arnold

Tijden veranderen. Voorheen waren de brieven van Jaap allemaal handgeschreven. Voor het eerst nu een getypte brief. Het is een ellenlange brief vol met data die Jaap gevonden heeft in het archief van Haarlem. Met name zijn de oude DTB boeken van plaatsen uit Noord-Holland onderzocht. Jaap werd een beetje moedeloos van de vele takken in Noord-Holland die niet aan elkaar geknoopt kunnen worden. Ook ons lukte het in 2000 niet om familieverbanden te leggen. Pas in 2007 konden we met behulp van de digitale archieven veel van deze familieleden (maar niet allen) opnemen in de stamboom van Arien Bijvoet. 

Frappant is dat de neven ondertussen Lambert Bijvoet zagen als stamvader van de Noord-Hollandse familie. Dit is later door Luca Hofstee overgenomen in het boekje Nederland's Patriciaat, uitgave van het Ventraal Bureau voor Genealogie. Jaap schreef:

Maar stuit hier weer op een nieuwe en onbekende HENDRIK BYVOET !!

Pas 60 jaar later kwamen wij er achter dat de stamvader van de blekers en de bollenboeren niet Lambert was, maar zijn broer Hendrik. Ook Wim Post had dit al ontdekt en beschreven in zijn boek over de Blekers in Bloemendaal.

2 april 1958 - Brief van Jaap aan Arnold

In deze brief blijkt een vierde neef uit Overveen, Leo Bijvoet (1917-2012), ook gegevens te verzamelen over de familie. Leo kennen we nog als erelid van onze vereniging. Hij woonde begin 21e eeuw in Lincé in België.

Jaap had van Leo interessante gegevens gekregen. Leo had namelijk op 22-1-1958 een brief geschreven naar de gemeentelijke archiefdienst in Amsterdam met vragen over Anthony Bijvoet (1741-1802). Een paar weken later kreeg hij uitgebreid antwoord. Jaap heeft hier een afschrift van vervaardigd en stuurde deze aan Arnold. Alle gegevens uit Amsterdam over Anthonie Bijvoet hebben wij in onze database opgenomen.

Op 3 april 1958 schrijft Arnold direct terug. Ze hebben weinig tijd meer voor hun hobby. Maar nu Leo Bijvoet uit Lincé ook gegevens aan het verzamelen is, stelt hij voor eens bij elkaar tekomen om te puzzelen.

Uit deze brief blijkt dat ze weinig snappen van de huwelijken van Anthony. Ze vragen zich bijvoorbeeld af of het tweede huwelijk van hem wellicht te maken had met zijn vele kinderen en dat zijn tweede echtgenote wellicht het kindermeisje of huishoudster was. Anthony was de neven wel enigszins bekend en ze roken een familieschandaal en schreven:

Indien dit onbekend onmondig kind een jongen was, wellicht niet graag gezien by de familie in Overveen en niet "geboekt" door de inschryvende voorouders in de 19e eeuw.

Verder had Arnold in Hillegom nog op kantoor van Schenker & Co een zekere Braas ontmoet die vertelde dat zijn grootvader van moederskant Jacobus Bijvoet heette. Deze Jacobus was niet bepaald rijk, afkomstig uit Alkmaar en overleden in Overveen. Arnold rook dus weer familieverband en vroeg zich af of deze Jacobus Bijvoet wellicht familie had in Overveen die hem hielp.

11 juni 1958 - Brief van Luca Hofstee aan Arnold

Zoals bekend heeft Luca Hofstee de publicatie verzorgd van de stamboom van onze familie in Nederland's Patriciaat met toen nog als stamvader Lambert Bijvoet. De vader van Luca was de kunstenaar Bernardus Hofstee, zijn moeder Joanna Bijvoet uit Overveen.

Luca schrijft dat hij heel lang bezig is geweest met het samenstellen van de genealogie van Bijvoet en daarbij veel hulp heeft gehad van Jaap Bijvoet van Schoonoord. Hij vraagt aan Arnold nog enige informatie over enkele familieleden van de laatste generatie, onder andere over zijn oom Nicholas Bijvoet in Amerika. Deze Nicholas was vanwege de dreigende tweede wereldoorlog geëmigreerd naar Amerika.
Met brief d.d. 6 juli 1958 vraagt Arnold aan zijn oom Nico om zijn genealogische gegevens door te sturen aan Luca Hofstee.

Luca schrijft verder:

Inmiddels heb ik de prachtige complete genealogie Bijvoet aangeboden aan de stichting Nederland's Patriciaat ter publicatie. De stichting wil de familie Bijvoet gaarne opnemen in de volgende jaargang 1959, die in Nov/Dec aanstaande zal verschijnen, mits er ook voldoende belangstelling bij de familie bestaat de genealogie Bijvoet te bezitten...... De standing van de familie is voor de opname doorslaggevend. 

Aanvankelijk lag het in het voornemen van de stichting naast de Bloemendaalse familie Bijvoet de Zuid-Nederlandse familie Bijvoet  (Neerpelt) op te nemen. Doch omdat deze genealogie binnenkort reeds volledig zal verschijnen in een reeks genealogiën van de heer Delhougne uit Roermond, heeft men dit plan laten vallen.

Bovendien is verwantschap tussen deze families niet bewezen en is het niet te verwachten dat deze verwantschap binnen afzienbare tijd wordt aangetoond.

6 juli 1958 - Brief van Arnold aan zijn oom Nico in Amerika

Een antwoord op deze brief van Arnold is mogelijk nooit gekomen.