Het officiële wel en wee van de inwoners van Neerpelt werd vastgelegd in Gichten (soort akten). Michel Bijvoet heeft in 2002 een akte betreffende een geschil laten vertalen.
De vertaler, Mathieu Vandenbosch, schreef als toelichting het volgende briefje:
Mijnheer,
Inhoud van de akte in Bijlage: de moeder staat tegen een vergoeding haar vruchtgebruik af aan haar kinderen, om die toe te laten hun eigendom, geërfd van hun vader, te delen. Er zijn moeilijkheden aan de deling voorafgegaan, omwille van de eis van een eerst-geboorte-recht van de oudste zoon.
Mathieu Vandenbosch.
Anno 2012 is de samenstelling van het betreffende gezin in de stamboom opgenomen zoals hiernaast weergegeven . Hierbij aangetekend dat de meisjesnaam van Heijl Boeyvoets is Smeets.
Uit vergelijking van deze gezinssamenstelling en de verdeling van de erfenis kan voorzichtig geconcludeerd worden dat in 1634 Hendrick Knusen al overleden was en Joannes op dat moment minderjarig was. Ook kan het zijn dat Joannes onterecht gekoppeld is aan dit gezin.
Gelet op de nalatenschap was deze familie niet bepaald armlastig. Vermeldenswaard is dat Peter Beyvoet - zoon van Jacobus Buyvoets en Barbara Delen - als kapelaan te Neerpelt ook kon bogen op een nalatenschap. Ook dit testament is opgenomen op onze website onder de titel: Testament van Peter Beyvoet.
Gichten van Neerpelt nr. 51, vel 343Bijvoets .
Erffdeijlinge Jan Boeyvoets zaliger - kinderen verweckt aen Heyl Boeijvoets.
Den vii-den dach der maent february anno 1634 heefft Heijl Boeyvoets met haeren mombaer voir justitie Pelt op haer tocht verteghen aengaende hare kinderen erffelickheijt in behoeff hare kinderen namentlick Houb, Peter, Jacop, ende Barbara, het welcke die kinderen hen naer recht opgehalden ende gereleveert.
Item tucht ende erffve vergadert synde hebben die voirscreven kinderen met ThysThys, Barbara voirscreven man, in hunne gevallen gedeelten onder malcanderen den vi aprilis 1633 gedeylt reciproco malcander end'een in des anders behoeff met recht verteghennaeluyt der erffdeylinge.
Ende die kinderen voirscreven hebben hun moeder na der deylinge in haer tocht gegicht ende geguet gelijck sij van te vorens geweest is. Ende dietenoir is dairuuyt volgende ende luydende aldus:
Op den sessden dach der maent Aprilis anno 1633 hebben Houb Boeijvoets, Peter Boeijvoets, Jacop Boeyvoets ende Thijs Thijs als man ende mommar Barbara Boeyvoets synder huijsvrauwen met consent ende gevolgens Heijl Boeyvoets hunder aller moeder-tuchterssen ade afflivicheijt van Jan Boeyvoets hun vader saliger, die erffguederen van huijsingen, landerijen, bempden, wey velden ende andere soo goet als quaet daertoe gehorende, met Jan Wouters scholtet tot Luycxgestel, gesworen lantmeter doen meten ende eens deels van parcelen in tween doen afftekenen ende andere parcelen int geheel ende hebben die nae hun vermogentheyt ende besten goetduncken in parcelen geleit om malcanderen int verdeylen egheen scade noch hinder aen te doene met welcke sulcke verdeylinge verclaren sy parthijen altesamen daerinne tevreden ende gecontenteert te halden sonder exce volgt.
Inden iesten is gevallen Houb Boeyvoets met cavele Lisken van Roije aengelage met laste van een hondert gulden capitael toe te geven Thijs Thijs als gevallen het Masen vurrit wesende arger als dese cavele metter schuere daeropstaende ende den langen stal van Boeyvoets huijsingen die met deser cavelen is gevallen.
Ten tweeden is Houb Boeyvoets gevallen eenen bampt genaempt die Veweije metter vroenten dairvoirliggende.
Item gevallen 93 roijenlants in Dieryck Haijghen velt neffens den bogaert.
Item die hellicht van den loeck gelegen aensijde Lijn Hoben.
Item noch 130 roijen lants in Dierijck Haygen velt lanx die straete.
Noch is Houben voirscreven gevallen Scoenmaeckers velt metten halven babel gelegen teghens die voirste lochtingen met oick den moeshoffr een genoten mr. Gillis Bourlet ende Jan Broickmans.
Peter Boeijvoets is gevallen Haijghen aengelage metter schuer endair opstaende ende met laste van een hondert gulden te geven aen Thys Thijs als hem gevallen het Masen vurrit als arger wesende als andere cavele.
Item gevallen eenen bampt geheyten die achterste lochtingen.
Noch gevallen het halff lant gecomen van Lisken van Roije gelegen aen het straetken.
Noch in Dierijck Haijgen velt 130 roijen neffens Houb Boeijvoets / cavele gelegen.
Item het halff loeck velt aen sijde des boenaerts.
Ende het geheel Rutten velt.
Thijs Thijs met Barbara Boeijvoets synder huijsvrauwen is gevallen het Masen vurrit met het huijs om aff te breecken staende op Dierijck Haygen aengelage sonder gront ende den cleijnen perdts stal staende op Boeijvoets mesthoff ende om die cavele arger is als andere cavelen sal ontfangen van Houb Boeijvoets, 1 C (=100) gulden ende van Peter Boeijvoets 1 C gulden als die hunne veel beter wesende.
Item gevallen den hoghen en leghen bampt gelegen bij Wauter Smeets met een bamptken in nestens hoeck gelegen.
Noch 93 roijenlants gelegen in Dierijck Haijgen velt neffens Houb Boeijvoets cavele.
Item die hellicht van Boeijvoets huijsvelt gelegen lancxsijde der gemeijnstrate.
Noch den halven Vuijman lancx Lijn Hollen. Item die hellicht van Grobben velt lancx sijde Thuen Coicx.
Jacop Boeijvoets is gevallen Boeijvoets huijsingen metten koestalcamer , kelder en opkelder metter schueren, midts conditie dat die moeder daerin wonen sal solange sij leefft ende het brouwhuijs met brouwgetouwe blijfft onverdeijlt liggen, waerinne de moeder sal haren brant moghen leggen ende om dat dese cavele beter is als die andere cavelen, sal Jacop uuijterhant geven Houben, Peter enende Berbent samen 1 C xiij gulden.
Item Jacoppen is noch gevallen eenen bampt genaempt die voirste lochtinge metten halven babel.
Item die hellicht van Boeijvoets huijsvelt lancxsijde / Anthonis Gelis.
Item den halven Vuijman.
Noch de hellicht vanden velde gecomen van Lisken van Roijenaer sijde des hoeffs der scholen.
Item die hellicht van Grobben velt aensijde Maria / Poilmans.
Voirts is conditie dat sij alle uuijt gaende ende utstaende lasten op verdeylde effguederen ghypotiseert staende sullen gelijck dragen ende Heijlen Boeijvoets hun moeder als tuchtersse der guederen sullen geven jaerlijcx voir haer tochte 1 C xx guldens ende jeder kint tot vieren toe elcktw elff pont botteren, boven den geheelen hoff liggende tusschen mr. Gielis Bourlet ende Jan Broickmans erffven, dewelcke tot haer nootdurfft metten halven babel hae leeffdaghe sal gebruijcken met torven te steecken.
Item sal Heijlken noch hebben den derden hoep van den mutsaert die op de voirscreven guederen vallen sullen.
Op dato 13 dach der maent januarij anno 1634 syn die kinderen van Jan Boeijvoets zaliger met namen Houb, Peter, Jacop ende Barbara met Thijs Thijs haeren man veraccordeert aengaende hun differentie ende questie die sij hadden van weghen het voirdel des huijs, gepretendeert bij Houb Boeijvoets als alste sone ende sijne huwelicxe ontfangene penningen , de welcke in scheijdinge ende deijlinge Houb voirscrevennaeluijt sijnder huwelicxer vurwarden was gehaldn in te brengen. Te weten dat die scheijdinge ende deijlinge hiervoirmaels bij de kinderen voirgenoempt minnelijck gemaeckt, sal haren effect sorteren. Ende Houb voirscreven sal hebben voir syn primogeniture in gelde een hondert xiij gulden de welcke Jacop den broeder die kinderen was schuldich te geven uuijt de huijsingen hem in deijlinge gevallen als beter geweest als andere cavele ende daertoe alles sgeenswes Houb voirscreven van Jannen Boeijvoets sijnen vader in gelde als andere waere ontfangen mochte hebben tot voldonninge der huwelicxer vurwarden oick hiermede gedoet ende te nieten sijn , van welcke voirscreven penningen heefft Houb voirscreven van Jacop en sijnen broeder bekent vernucht ende betaelt te sijne ende Thijs Thijs bekent insgelijcken hondert guldens van Houben Boeijvoets luijde der erffdeijlinge ontfangen te / hebben.
Voirts heefft Heijl Boeijvoets verclaert dat sij heefft staende aen Lucas Sporen L (=50) gulden capitael. Item tot Hamont aen Dieryck Jans panden een hondert gulden. Item noch aen Eley aen Jacop tot Buell twee hondert gulden capitael ende een vuert velt op borckel gelegen, welcke voirscreven besceden daer aff sijnde, seijt Houben Boeijvoets haren soone in bewarenis gelangt te hebben.
"